Tuesday, April 19, 2016

Slim

Deze column heb ik geschreven in het relatiemagazine 360-graden van HEVO van april 2016: een themanummer over slim vastgoed. Het magazine kunt u via bovenstaande link downloaded.

Een paar jaar geleden interviewde ik de vader van het Internet, de Amerikaan Vint Cerf. Hij vertelde me de volgende anekdote. Zijn huis hangt vol met sensoren die elke vijf minuten de temperatuur in elke kamer meten. Alle data worden bewaard en aan het eind van het jaar evalueert hij de energiehuishouding. Waar kan de isolatie beter? Waar loeit de airconditioning te hard?

Toen vertelde Cerf over zijn wijnkelder: “de belangrijkste kamer in mijn huis”. Ook daar meten sensoren elke vijf minuten de temperatuur. Als het warmer wordt dan 15,5 graden, ontvangt hij een waarschuwing op zijn smartphone.

Op een dag moest hij voor drie dagen naar Chicago. Toen hij daar aan kwam, ontving hij een waarschuwing: de wijnkelder liep gevaar. Maar er was niemand thuis. Zijn vrouw was drie weken weg. Cerf kon niet een-twee-drie terugkeren. Drie dagen lang waarschuwde zijn smartphone elke vijf minuten.

“Weer wat geleerd”, concludeerde Cerf. Hij zou de temperatuur van zijn wijnkelder via het internet op afstand instelbaar maken.

Cerf is een voorloper als het gaat om het slim maken van het eigen huis: Uw thermostaat die van uw gedrag leert hoe hij zich op welk moment van de dag het beste kan instellen. Uw woonkamer die leert om de sfeer met verlichting, muziek en op de wanden geprojecteerde foto’s of films aan te passen aan uw behoeften. Slimme wanden die van vorm veranderen en meer geluid absorberen wanneer u naar harde muziek wilt luisteren zonder de buren te storen. Onze huizen krijgen steeds meer robotische trekjes.

Ooit was ‘slim’ een eigenschap die we reserveerden voor mensen en dieren, voor biologische wezens met een stel hersenen. Toen vond de mens de computer uit, die in de beginjaren nog ‘elektronisch brein’ werd genoemd. Dat apparaat werd steeds slimmer. Het versloeg de beste menselijke schaker, het leerde razendsnel onze zoekopdrachten te beantwoorden en onze teksten automatisch te vertalen. Het begon steeds meer dingen te kunnen waarvan we dachten dat alleen het menselijk brein ze kon. Steve Jobs noemde de computer ‘een fiets voor de geest’.

Desondanks was de computer decennialang slecht in het zelf leren van nieuwe dingen. Precies dat is nu aan het veranderen. Zelflerende computers ontketenen een revolutie. De zelflerende computer, die automatisch leert van al onze medische gegevens, gaat diagnoses en behandelingen verbeteren. De zelfrijdende auto − een zelflerende computer op vier wielen − gaat het aantal ongelukken terugdringen. De zelflerende computer gaat huizen en steden slimmer en duurzamer maken.

De zelflerende computer kan u superslim maken. Maar dat gaat niet vanzelf. Dan moet u wel willen leren hoe u uw eigen slimheid zo goed mogelijk combineert met die van uw zelflerende computer: een levenslange tango tussen uw biologische en uw elektronische brein.