In het hoofdstuk over de geschiedenis van de AI vertel ik onder andere over Lady Ada Lovelace (1815-1852). Ada Lovelace wordt gezien als de eerste die een computerprogramma publiceerde en een van de eersten die de vraag of machines kunnen denken serieus nam.
Ver voor de eerste digitale computer in de 20e eeuw het licht zou zien, schreef Ada Lovelace in haar notities al over het concept van een algemene informatieverwerkende machine die niet alleen getallen kon verwerken maar alle soorten informatie die in symbolen kon worden omgezet, van woorden tot muziek. Geïnspireerd door de Analytical Engine dacht ze na over de vraag of machines iets zouden kunnen bedenken wat mensen er niet van te voren hebben ingestopt. Ada dacht van niet. Ze schreef in haar aantekeningen: “De Analytical Engine heeft geen enkele pretentie om iets origineels te creëren. De machine kan uitvoeren wat wij het opdragen om uit te voeren.”
Met haar gefilosofeer over de mogelijkheden van informatieverwerkende machines was Ada Lovelace haar tijd een eeuw vooruit. In de 20e eeuw werd de programmeertaal Ada naar haar vernoemd.
Ada Lovelace heeft een opvallend levensverhaal dat het vertellen waard is. Ze werd in 1815 geboren als dochter van Annabella Milbanke en de beroemde dichter Lord Byron. Haar vader was een op-en-top romanticus die fel gekant was tegen de opkomende automatische weefmachines. Haar moeder stimuleerde Ada juist om zich in de wiskunde te bekwamen in de hoop dat ze niet hetzelfde turbulente gevoelsleven als haar vader zou ontwikkelen. Ada kreeg van beide ouders iets mee. Ze zou juist wel geïnteresseerd raken in de machines die haar vader verafschuwde. Aan de andere kant had ze wel degelijk een poëtische inslag in haar wetenschappelijke werk.
Het huwelijk tussen Ada’s vader en moeder viel nog in het jaar van haar geboorte uit elkaar en Ada zou haar vader nooit meer zien. Een jaar na Ada’s geboorte, in 1816, bracht Lord Byron een tijdje door met de dichter Percy Shelley en diens toekomstige vrouw Mary aan het meer van Genève. Daar schreef Mary Shelley haar beroemde boek Frankenstein over het conflict tussen de mens en zijn kunstmatige creatie, tussen de wetenschapper Victor Frankenstein en het levende monster dat hij zou scheppen uit dode materie. Het boek werpt ook een vraag op die toevalligerwijs ook Ada zou gaan fascineren: kan de mens een machine bouwen die kan denken?
In 1833 leerde Ada Lovelace de wiskundige en uitvinder Charles Babbage kennen en raakte ze gefascineerd door zijn werk aan machines die cognitieve taken kunnen uitvoeren. De twee gingen samenwerken. Een jaar later ontwierp Babbage de Analytical Engine, een apparaat dat wordt gezien als de eerste mechanische computer. De technische realisatie bleek echter te moeilijk en Babbage slaagde er mede door geldgebrek niet in zijn wondermachine te bouwen. Zo’n tien jaar later, in 1843, beschreef Ada Lovelace hoe de Analytical Engine een bepaald soort getallen (Bernoulli-getallen) kan berekenen. Dit werk wordt tegenwoordig beschouwd als het eerste computerprogramma en Ada Lovelace als de eerste computerprogrammeur, hoewel het idee van programmeren in de tijd van Babbage en Lovelace niet bestond.
Het huwelijk tussen Ada’s vader en moeder viel nog in het jaar van haar geboorte uit elkaar en Ada zou haar vader nooit meer zien. Een jaar na Ada’s geboorte, in 1816, bracht Lord Byron een tijdje door met de dichter Percy Shelley en diens toekomstige vrouw Mary aan het meer van Genève. Daar schreef Mary Shelley haar beroemde boek Frankenstein over het conflict tussen de mens en zijn kunstmatige creatie, tussen de wetenschapper Victor Frankenstein en het levende monster dat hij zou scheppen uit dode materie. Het boek werpt ook een vraag op die toevalligerwijs ook Ada zou gaan fascineren: kan de mens een machine bouwen die kan denken?
In 1833 leerde Ada Lovelace de wiskundige en uitvinder Charles Babbage kennen en raakte ze gefascineerd door zijn werk aan machines die cognitieve taken kunnen uitvoeren. De twee gingen samenwerken. Een jaar later ontwierp Babbage de Analytical Engine, een apparaat dat wordt gezien als de eerste mechanische computer. De technische realisatie bleek echter te moeilijk en Babbage slaagde er mede door geldgebrek niet in zijn wondermachine te bouwen. Zo’n tien jaar later, in 1843, beschreef Ada Lovelace hoe de Analytical Engine een bepaald soort getallen (Bernoulli-getallen) kan berekenen. Dit werk wordt tegenwoordig beschouwd als het eerste computerprogramma en Ada Lovelace als de eerste computerprogrammeur, hoewel het idee van programmeren in de tijd van Babbage en Lovelace niet bestond.
Het eerste gepubliceerde computeralgoritme - door Ada Lovelace
Ver voor de eerste digitale computer in de 20e eeuw het licht zou zien, schreef Ada Lovelace in haar notities al over het concept van een algemene informatieverwerkende machine die niet alleen getallen kon verwerken maar alle soorten informatie die in symbolen kon worden omgezet, van woorden tot muziek. Geïnspireerd door de Analytical Engine dacht ze na over de vraag of machines iets zouden kunnen bedenken wat mensen er niet van te voren hebben ingestopt. Ada dacht van niet. Ze schreef in haar aantekeningen: “De Analytical Engine heeft geen enkele pretentie om iets origineels te creëren. De machine kan uitvoeren wat wij het opdragen om uit te voeren.”
Met haar gefilosofeer over de mogelijkheden van informatieverwerkende machines was Ada Lovelace haar tijd een eeuw vooruit. In de 20e eeuw werd de programmeertaal Ada naar haar vernoemd.
Elk jaar op de tweede dinsdag van oktober is het trouwens Internationale Ada Lovelace Dag, een viering van de prestaties van vrouwen op het gebied van wetenschap, techniek en wiskunde.
